پروسه سمع شکایت انتخابات افغانستان

کابل ، سیپتمبر ۲۲ سال ۲۰۱۰ – در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ګذشته افغانستان ،  کمیسیون سمع شکایت انتخاباتی یک نقش و رول عمده را در جریان دوره بحث انګیز بعد از انتخابات که شکایت وسیع و ګسترده در مورد تقلب باعث قرنتین شدن یک تعداد مراکز رای دهی و انتتخابات دوباره که بعدآ حریف اصلی اقای کرزی داکتر عبدالله عبدالله از رقابت منصرف شد ، شد ، بازی نمود.  با بیشتر از ۲۵۰۰ کاندید که در ۳۵ رقابتهای جداګانه در سراسر کشور در انتخابات ولسی جرګه سال روان با هم رقابت مینماید ، توقوع میرود که  پروسه سمع شکایت انتخاباتی باز هم یک پروسه طویل و پیچیده خواهد بود.

کمیسیونهای سمع شکایت انتخاباتی ملی و ولایتی

برای تطبیق و اصلاح رقابتهای ګوناګون که صورت میګیرد ، کمیسیونهای سمع شکایت انتخاباتی ولایتی (PECCs) در تمام ۳۴ ولایت افغانستان برای این انتخابات تاسیس و ایجاد شده. همانند کمیسیون سمع شکایت انتخاباتی ملی ، این هییت رهبری کوتاه مدت قبل از اغاز انتخابات (بر اساس احکام قانونی ، ۶۰ روز قبل از اغاز انتخابات) ایجاد و موقف اقدامات خویش را الی تایید نتایج نهایی ادامه خواهد داد. کمیسیونهای سمع شکایت انتخاباتی ولایتی برای ولایات بلخ ، غزنی ، هرات ، کابل ، کندهار و ننګرهار مشتمل از ۵ تن عضو هیئت میباشد. در ولایات متباقی تعداد عضو هیئت ۳ تن میباشد.

بتعقیب یک فرمان ریاست جمهوری در مورد بازنویسی در قانون انتخابات افغانستان که در ماه مارچ سال ۲۰۱۰ وضع شده ، هر ۵ عضو کمیسیون سمع شکایت انتخاباتی توسط رییس جمهور کرزی تعین و ګماشته میشود. اقای ستیفن دی مستورا یکی از دو عضو بین المللی که توسط رییس جمهور کرزی ګماشته شدند ، میباشد. رییس عمومی این کمیسیون قاضی مراد شریفی از ستره محکمه افغانستان ، میباشد. تمام اعضای کمیسیون سمع شکایت انتخاباتی ولایتی افغان بوده و باز هم قابل تذکر است که تمام این افراد توسط رییس جمهور ګماشته شدند.

کمیسیونهای سمع شکایت داری صلاحیت قانونی قضاوت هر تخظی و نقص انتخاباتی از بررسی کاندیدان الی جریان کمپاین به روز انتخابات و شمارش اراء و بعدآ تایید و تصدیق نتایج نهایی ، میباشند. کمیسیونهای سمع شکایت انتخاباتی ولایتی در ولایتهای مربوطه شان صلاحیت قضاوت را دارند ولی استیناف طلبی در مقابل هر تصمیم کمیسیون سمع شکایت انتخاباتی ولایتی میتوان توسط هر ګروه و حزب در طول سه یوم بعد از اتخاذ تصمیم به کمیسیون سمع شکایت انتخاباتی ملی ، رجوع ګردد. در بعضی موارد و قضایا ، شکایت جدی و مهم  را میتوان بطور عاجل به کمیسیون سمع شکایت انتخاباتی ملی برای اقدام ، ارسال ګردد.
 

پروسه سمع شکایت

هر شخص یا ارګان ناظر که در پروسه انتخابات بشمول رای دهندګان ، کاندیدان ، ناظرین یا مقامات احزاب و یا دیګران منافع مشروع و قانونی دارند ، میتوانند شکایت را در کمیسیونهای ولایتی سمع شکایت انتخابات شان یا مستقیمآ به کمیسیون ملی سمع شکایت انتخابات درج و ثبت نمایند. تمام شکایات باید بطور کتبی ارایه ګردد و نمیتوان بدون ذکر نام شخص شکایت کننده با اینکه کمیسیون ملی سمع شکایت انتخابات میګوید که معلومات در مورد شخص شکایت کننده بطور محرم نګاه داشته میشود ، ارایه نماید. شکایات باید در طول سه یوم که تخطی صورت ګرفته یا هم در طول سه یوم که تخطی صورت خواهد ګرفت و پذیرفته شود ، ارایه و تسلیم ګردد. کمیسیون ملی سمع شکایت انتخابات و کمیسیون ولایتی سمع شکایت انتخابات صلاحیت اجرا تحقیقات را بدون اینکه شکایت ارایه ګردد ، دارند ولی صلاحیت اختیار انها محدود میباشد.

شکایات در کتګوریهای A , B , Cطبقه بندی میشود و در ردیف یا طبقه Aانعده شکایات که تاثیر مستقیم بالای نتایج انتخابات دارد ، وجود دارد. مطابق به تخظی و نقص ، کمیسیونهای شکایات میتوان هشدارها ، حکم یا امر بالای افراد تا از تکرار ان جلوګیری نماید ، جریمه نقدی الی ۵۰۰،۰۰۰ (تقریبآ ۱۱،۴۰۰ دالر امریکایی) حذف نام کاندید از لست انتخابات (طوریکه تا حال در ۹۱ قضیه انجام شده) ، یا حکم بازشماری اوراق رای دهی را صادر نماید. کمیسیون ملی سمع شکایت انتخابات و نمایندګی های ولایتی ان صلاحیت مجازات افراد در رابطه به جرایم یا جنایت که ارتباط با پروسه انتخابات ندراد ، ندراند ، هرچند آنها میتوان شکایات مذکور را به مقامات و مراجع مربوطه ارسال و ارجاع نماید.

تا به تاریخ ۲۲ سیپتمبر سال ۲۰۱۰ ، کمیسیون ملی سمع شکایت انتخابات از دریافت ۳،۷۶۴ شکایات رسمی بعد از اغاز دوران کمپاین در ماه جون ، خبر میدهد. بتعداد ۲،۰۶۴  شکایت از انتخابات روز شنبه بدینسو بوده و تقریبآ ۱،۷۰۰ شکایت دیګر قبل از روز انتخابات  میباشد. سه یوم ثبت و درج شکایات به این معنی که اخرین مهلت یا موعد برای ثبت و درج شکایات مخصوص اجراات روز انتخابات روز سه شنبه ساعت ۴ بعد از ظهر بتاریخ ۲۱ سیپتمبر سال ۲۰۱۰ ، ختم و بپاین رسید ، ولی اقای احمد ضیاء رفعت که یک عضو کمیسیون سمع شکایت انتخابات میباشد ، قبلآ  اظهار داشت که ممکن دوران یا جریان ثبت و درج شکایت الی اخیر هفته تمدید ګردد. (مقامات کمیسیون ملی سمع شکایت انتخابات بیان داشت که هیچ ګونه تمدید در مورد ثبت و درج شکایات صورت نخواهد ګرفت.)

ولایت خوست با (۱۶۰) و ننګرهار با (۱۵۶) شکایت در صدر جدول شکایات قرار دارد و بدنبال ان ولایت بغلان با ۱۱۰ شکایت و کابل با ۹۰ شکایت نسبت به ۸۰ شکایات دیګر که از ولایات لغمان ، هرات و کنر دریافت شده ، در جدول شکایت در ردیف دوم قرار دارد.